Ba■lat*╟al²■t²r (Start*Run) komutunu τal²■t²rd²≡²m²zda ekrana gelen bir diyalog kutusu, bunun da Aτ (Open) isminde bir liste kutusu var. Buraya yazd²≡²m²z program isimleri ile programlar²m²z² (÷zellikle de DOS programlar²m²z²) τal²■t²r²yoruz.
Bu liste kutusu yazd²≡²n²z her komutu saklar. Liste kutusunun sa≡²ndaki oka t²klad²≡²m²zda liste aτ²l²r ve daha ÷nce yazd²≡²m²z komutlar ortaya τ²kar. Bunlardan birini seτerek komutlar²m²z² tekrar elle yazmak zorunda kalmay²z. Bir okurumuzun ■ikayet etti≡i gibi bu liste zamanla uzayabilir, arad²≡²m²z² bulmak zorla■abilir.
Bu durumda listeyi temizlemek istersek Windows 95'te bunu sa≡layan bir komut yoktur. Oysa bu tⁿr bilgilerin Registry'de saklanabilece≡ini biliyoruz. O halde bu listede yer alan komutlar² (÷rne≡in DOS penceresi aτan ' command'á komutunu) Kay²t Dⁿzenleyici'de bulursak belki sorunumuzu halledebiliriz. ▌■te izledi≡imiz yol:
1) Ba■lat*╟al²■t²r komutu ile aτ²lan diyalog kutusunda Aτ listesine REGEDIT yazarak Kay²t Dⁿzenleyici'yi aτ²n. (▌sterseniz /Windows dizini alt²ndaki REGEDIT.EXE dosyas²n²n bir k²sayolunu masaⁿstⁿnde yarat²p Kay²t Dⁿzenleyici'yi buradan aτabilirsiniz.)
6) Sa≡ pencere b÷lmesinde, Aτ listesinde yer alan di≡er komutlar² da g÷receksiniz. Bunlar² seτip Del tu■una basarak silerseniz, Aτ listeniz temizlenmi■ olur. Di≡er ara■t²rmalarda da benzer bir mant²k izleyebilirsiniz. Elbette buradaki ÷rnekte s÷z konusu tu■un Aτ listesi iτeri≡ini saklad²≡² aτ²kτa belliydi. Ancak bu her zaman aτ²k olmayabilir. ▌■te bu yⁿzden Registry'nin yede≡ini almak τok ÷nemli. Her seferinde sistem disketi ile DOS komut sat²r²na geτip DAT dosyalar²n²n yedeklerini almak istemiyorsan²z, size k²smi yedekleme ÷neririz. Bu konuda gerekli aτ²klamay² ' K²smi Yedekleme'á ba■l²kl² kutumuzda bulacaks²n²z.
REGISTRY ▌LE NELER YAPILIR
REGISTRY'DE yapaca≡²n²z de≡i■ikliklerle Windows 95'i daha kullan²■l² hale getirebilece≡inizden, baz² sorunlar²n²za τ÷zⁿm bulabilece≡inizden s÷z etmi■tik. ▐imdi bu τ÷zⁿmlere ÷rnekler verelim. Bu ÷rnekleri uygulamadan ÷nce Registry'nizi yedeklemeyi ve ÷rnekleri uygulad²ktan sonra genelde Windows'u tekrar ba■latman²z gerekti≡ini unutmay²n.
Uygulamalara Ses Ekleyin
╟e■itli Windows uygulamalar²n²z² aτarken, kaparken, pencerelerini simge durumuna getirirken, menⁿlerini aτarken kendi belirledi≡iniz WAV dosyalar²n²n τalmas²n² ister misiniz? O zaman:
1) Kay²t Dⁿzenleyici'yi τal²■t²r²p HKEY_CURRENT_USER\AppEvents\Schemes\Apps tu■unu aτ²n. Bu tu■un alt²nda .Default ve Explorer ad²nda iki tu■ daha g÷receksiniz (ba■ka tu■lar da olabilir).
3) Yeni yarat²lan tu■a ses eklemek istedi≡iniz program²n ad²n² verin (÷rne≡in MSPaint).
4) Bu tu■un da ⁿzerine sa≡ fare tu■u ile t²klay²p Yeni*Tu■ komutunu τal²■t²r²n.
5) Yeni yarat²lan klas÷re ▌ngilizce olarak Open ismini verin. Bu, program² aτarken belirleyece≡iniz bir WAV dosyas²n²n τalmas²n² sa≡layacak. Ayn² ■ekilde programda gerτekle■tirece≡iniz farkl² i■levlere ses atamak iτin Close, G.P. Fault, RestoreDown, Maximize, RestoreUp, MenuCommand, SystemAsterisk, MenuPopup, SystemExclamation, Minimize, SystemQuestion ad²nda tu■lar da olu■turabilirsiniz.
6) Kay²t Dⁿzenleyici'yi kapat²p Denetim Masas²*Ses (Control Panel*Sound) b÷lⁿmⁿne gidin. Olaylar (Events) listesine uygulaman²z²n ve sesli uyar² vermesini istedi≡iniz olaylar²n isimlerinin eklendi≡ini g÷receksiniz. Art²k sabit diskinizdeki τe■itli WAV dosyalar²n² seτerek bu olaylara ses atayabilirsiniz.
BMP'leri Aτmadan G÷rⁿn
Windows klas÷rⁿ alt²nda τe■itli BMP resim dosyalar²n²n oldu≡unu bilirsiniz. Kendi seτti≡iniz baz² resimleri de BMP format²nda sakl²yor olabilirsiniz. Her zaman bu dosyalar²n ismine bakarak iτinde hangi resimlerin oldu≡unu anlamak kolay olmayabilir. Peki klas÷r pencerelerinde veya Windows Gezgini iτinde bu dosyalar²n sadece simgelerine bakarak iτlerinde hangi resim oldu≡unu anlamak ister misiniz?
2) Paint.Picture alt²nda b÷yle bir tu■ yoksa kendiniz yarat²n ve tu■a DefaultIcon ad²n² verin
3) Bu tu■ seτili iken sa≡ b÷lmede Varsay²lan (Default) de≡erinin ⁿzerine τift t²klay²n ve de≡eri %1 olarak de≡i■tirin.
4) Windows'u tekrar ba■latt²ktan sonra tⁿm BMP dosyalar²n²z²n simgesinde iτindeki resimleri g÷receksiniz. ▌sterseniz klas÷r penceresinde (veya Windows Gezgini'nde) G÷rⁿnⁿm*Bⁿyⁿk Simgeler komutunu seτip resimleri daha iyi g÷rebilirsiniz.
Belgelerim Nerede?
Registry ile nas²l τal²■aca≡²n²za ÷rnek verirken Windows'un Ba■lat*╟al²■t²r*Aτ (Start*Run*Open listesindeki girdileri nas²l silece≡inizi anlatm²■t²k. Bir de son kulland²≡²n²z 15 belgelenin yer ald²≡² Ba■lat*Belgeler (Start*Documents) menⁿsⁿ var. Bu menⁿdeki girdilere nereden ula■aca≡²n²z² biliyor musunuz?
Hemen anlatal²m: Kay²t Dⁿzenleyici'yi (Registry Editor) τal²■t²r²p HKEY_CURRENT_USER\SOFTWARE\Microsoft\Windows\CurrentVersion\
Hemen anlatal²m: K tu■unu seτin. Kay²t Dⁿzenleyici penceresinin sa≡ b÷lmesinde a, b, c, d
gibi harflerle τe■itli girdiler ve bir de MRUList adl² bir girdi g÷receksiniz. Bu a, b, c, d gibi girdilerin her biri Belgeler menⁿsⁿndeki bir dosyay² ifade eder. Bu girdilerin kar■²s²ndaki Veriler ba■l²kl² sⁿtunda bir anlam ifade etmiyor gibi g÷rⁿnen harf ve rakamlar dizisi g÷receksiniz. Bunlar dosyalar²n k²sayollar²n²n ikili de≡erde ifade edilmi■ ■eklidir. Bu girdiler ⁿzerine τift t²klarsan²z, aτ²lan diyalog kutusunda hem ikili de≡erleri hem de dosyan²n ad²n² ve k²sayolunun ad²n² (.lnk soyadl²) g÷receksiniz. MRUList ise tⁿm girdilerin alfabetik kodlama bilgisini (a, b, c...) tutar. MRU (Most Recently Used), en son kullan²lanlar anlam²na gelir ve Windows'un τe■itli b÷lⁿmlerinde benzer mant²≡a sahip bu tⁿr girdiler MRU ile tan²mlan²r.
Burada Varsay²lan (Default) hariτ, MRUList dahil olmak ⁿzere tⁿm girdileri veya baz²lar²n² silebilirsiniz. B÷ylece Belgeler listesindeki dosya k²sayollar² da silinmi■ olur. Windows'u kapat²p aτt²≡²n²zda yeni Belgeler listesine g÷re MRUList'in de yeniden dⁿzenlenmi■ oldu≡unu g÷receksiniz.
▌stedi≡iniz Klas÷rde DOS
Windows 95 OSR2 sⁿrⁿmⁿ (daha do≡rusu FAT32) ile birlikte DOS ile ' dual-boot'á ortadan kalkt² ama kullan²c²lar hala Windows alt²ndan - \Windows\Command klas÷rⁿndeki DOS sⁿrⁿmⁿ sayesinde - DOS programlar²n² kullanmaya devam ediyorlar. Ancak bu DOS'un rahats²z edici kⁿτⁿk bir kusuru var: Ba■lat*Programlar*MS-DOS Komut ▌stemi (Starat*Programs*MS-DOS Prompt) komutunu τal²■t²rd²≡²n²zda DOS penceresi hep C:\>WINDOWS klas÷rⁿnde geliyor. ▌stedi≡iniz dizinden DOS komut sat²r²n² aτmak istemez misiniz? ▌■te bunun yolu:
Windows'u tekrar ba■lat²p Windows Gezgini (Explorer) veya klas÷r pencerelerinde bir klas÷re sa≡ t²klad²≡²n²zda, menⁿye ' Klas÷rⁿn DOS Komut Sat²r²'á adl² bir komut eklendi≡ini g÷receksiniz. Bu komut seτti≡iniz klas÷rden ba■layan bir DOS oturumu aτacak.
▌stedi≡iniz Sⁿrⁿcⁿde DOS
Yukar²daki pⁿf noktas² klas÷rler iτin geτerli, ancak sabit disk, disket ve CD-ROM sⁿrⁿcⁿlerinin k÷k dizinleri iτin geτerli de≡il. Yani Bilgisayar²m (My Computer) penceresinde A:\, C:\, D:\, E:\ ╓ sⁿrⁿcⁿlerinden ba■layan bir DOS oturumu aτmaya izin vermiyor. ╟ⁿnkⁿ bu i■ Kay²t Dⁿzenleyici'nin ba■ka bir parametresi ile yap²l²yor:
3) Sa≡ b÷lmede RegisteredOwner dizesini bulun ve ⁿzerine τift t²klay²n. Bu k²s²mdan kullan²c² ismini de≡i■tirebilirsiniz.
4) Sa≡ b÷lmede RegisteredOrganization dizesinden ise ■irket ismini de≡i■tirebilirsiniz.
Sa≡ Tu■ Menⁿsⁿnde Uygulamalar
Bir klas÷re sa≡ t²klad²≡²n²zda o klas÷rle ilgili τe■itli komutlar²n bulundu≡u bir menⁿ aτ²l²r. Bu menⁿde s²k kulland²≡²n²z uygulamalar²n da olmas²n² ister misiniz? Bu, her seferinde Ba■lat*Programlar menⁿsⁿnⁿ (ve belki ba■ka menⁿleri) aτmaktan daha pratiktir.
1) Kay²t Dⁿzenleyici'yi τal²■t²r²n.
2) HKEY_CLASSES_ROOT\ Folder\shell tu■una sa≡ t²klay²p alt²nda yeni bir tu■ yarat²n
3) Tu■a uygulaman²z²n ad²n² verin (Tⁿrkτe karakter kullanmay²n)
4) Pencerenin sa≡ b÷lmesinde yeni tu■un Varsay²lan (default) de≡erine de uygulaman²z²n ad²n² verin
5) Burada verdi≡iniz adda istedi≡iniz bir karakterin ÷nⁿne & i■areti koyarsan²z, menⁿde o karakterin alt² τizili olacak ve program² bu klavye kestirmesi ile kullanabileceksiniz.
6) Sol b÷lmede uygulaman²z²n ismini vererek yeni yaratt²≡²n²z tu■un alt²nda bir tu■ daha yarat²n ve bu tu■a command ad²n² verin.
7) Sa≡ b÷lmede bu tu■un varsay²lan (default) de≡erine program²n yolunu yaz²n (÷rne≡in c:\program files\internet explorer\iexplore.exe).
8) Windows'u tekrar ba■lat²n.
Bu ■ekilde yaratt²≡²n²z komutlar²n, Ba■lat (Start) dⁿ≡mesine sa≡ t²klad²≡²n²zda aτ²lan menⁿde de yer ald²≡²n² g÷receksiniz.
Her Klas÷rden Gezgin Penceresi
Windows 95 ilk τ²kt²≡²nda sⁿrⁿcⁿ ve klas÷rlerimizde gezinip dosyalar²m²z² bulabilmemiz iτin bize iki seτenek verildi≡ini s÷ylemi■tik: Bunlardan birincisi Bilgisayar²m simgesinden aτ²lan tek b÷lmeli pencereler, di≡eri ise iki b÷lmeli (Windows 3.x Dosya Y÷neticisi tarz²) Windows Gezgini (Explorer). Zamanla τo≡u kullan²c² Gezgin yerine hemen masaⁿstⁿnden ula■²labilen tek b÷lmeli pencereleri tercih eder oldu. Ancak klas÷rler aras² dosya ta■²mak veya kopyalamak iτin hala Gezgin'e ihtiyaτ duyabiliyoruz. Bu durumda alt alta aτ²lan Ba■lat menⁿleriyle zaman kaybetmek istemiyorsan²z bir Registry pⁿf noktam²z daha var:
1) Kay²t Dⁿzenleyici'yi τal²■t²r²n.
2) HKEY_CLASSES_ROOT\Folder\shell tu■unu bulun.
3) Bu tu■un alt²nda rootexplore ad²nda bir tu■ daha yarat²n.
4) Sa≡ b÷lmede tu■un varsay²lan (default) de≡erini ' Bu Klas÷rden &Gezgin Aτ'á olarak de≡i■tirin.
5) Yeni yaratt²≡²n²z rootexplore tu■u alt²nda bir tu■ daha yarat²p bu yeni tu■a da command ismini verin.
4) Sa≡ b÷lmede ' NoSaveSettings'á adl² bir girdi varsa bunu seτin, yoksa Yeni*DWORD De≡eri (New* DWORD Value) komutu ile yenisi yarat²n.
5) Bu girdinin de≡erini 0 olarak de≡i■tirin.
6) Windows'u tekrar ba■lat²n. B÷ylece masaⁿstⁿ ayarlar²n²z kaydedilecek.
7) ' NoSaveSettings'á girdisini tekrar bulup de≡erini 1 yap²n. B÷ylece pencerelerin, simgelerin konumunu vs. bozsan²z bile Windows seτti≡iniz masaⁿstⁿ dⁿzenini hat²rlayacak.
Windows 95 Kur Nerede?
Windows 95'i CD'sinden kurduktan sonra kurulum dosyalar²n²n yede≡ini sabit diskinizdeki bir klas÷re alm²■ olabilirsiniz.
Bundan sonra Windows'a ba■ka ÷≡eler eklemek veya Windows'a yeni takt²≡²n²z bir donan²m² tan²tmak gerekirse - ve sabit disk daha h²zl² oldu≡u iτin - bu klas÷rⁿ kullanmay² tercih edebilirsiniz.
╓te yandan kurulumu bir kez CD'den yapt²ysan²z, Windows hep bu CD'yi arayacakt²r ve sizin de her seferinde yedek ald²≡²n²z klas÷rⁿn yolunu belirtmeniz gerekecektir. Bu i■in kolay² var:
3) Pencerenin sol b÷lmesinde SourcePath dizesini bulun.
4) Bu dizenin de≡erini, sabit diskinizde Windows 95 kurulum dosyalar²n²n bulundu≡u klas÷rⁿn yolu ile de≡i■tirin (÷rne≡in c:\Win95kur).
Bilinmeyen Dosyalar² Aτmak ▌τin
Sisteminizde bir uygulama ile ili■kilendirilmemi■ τok say²da dosya vard²r. Bunlar²n ⁿzerine τift t²klad²≡²n²zda ' Birlikte Aτ'á diyalog kutusu aτ²l²r ve her seferinde bu dosyay² aτmak iτin bir uygulama seτmek zorunda kal²rs²n²z. Bu tⁿr belgeleri Not Defteri (NotePad) veya ba■ka bir uygulamayla kolaycac²k aτmak ister misiniz?
1) Kay²t Dⁿzenleyici'yi aτ²n.
2) HKEY_CLASS_ROOT\Unknown\Shell tu■unu seτin.
3) Bu tu■un alt²nda yeni bir tu■ yarat²p uygulaman²z²n ad²n² verin (÷rne≡in Notepad). (Burada yine Tⁿrkτe karakter kullanm²yoruz.)
4) Bu yeni tu■un alt²nda bir tu■ daha yarat²p ismini command yap²n.
6) Uygulaman²n yolunu yaz²n, sonuna bir bo■luk b²rak²p %1 yaz²n (÷rne≡in C:\WINDOWS\NOTEPAD.EXE %1).
Windows'u tekrar ba■lat²p herhangi bir dosyaya sa≡ t²klad²≡²n²zda menⁿde uygulaman²z²n ismini (burada NotePad) g÷receksiniz. Bu komuta t²klarsan²z dosya bu uygulama ile aτ²lacak.
Yeni Menⁿsⁿnden Program Silmek
Windows 95'te masaⁿstⁿne veya bir klas÷r penceresinin iτine sa≡ t²klad²≡²n²zda aτ²lan menⁿdeki Yeni (New) seτene≡ini bilirsiniz.
Burada yeni klas÷r veya k²sayol yaratmak iτin gerekli komutlar ile Windows'a kay²tl² baz² programlar²n dosyalar²n² yaratmak iτin gerekli komutlar vard²r. Peki bu listenin zamanla τok uzad²≡²n², burada kafa kar²■t²ran baz² programlara (╓rne≡in Evrak ╟antas²) ihtiyac²n²z olmad²≡²n² dⁿ■ⁿnmⁿyor musunuz? O halde;
3) HKEY_CLASSES_ROOT ana klas÷rⁿ alt²nda arad²≡²n²z ilk ShellNew'i bulacaks²n²z. Pencerenin sa≡ b÷lmesine bak²n. Buradaki Command de≡erlerinden bu ShellNew'in hangi programa ait oldu≡unu kestirebilirsiniz. (╓rne≡in Briefcase_Create, Evrak ╟antas²'na i■aret eder.)
4) Kullanmayaca≡²n²z² dⁿ■ⁿndⁿ≡ⁿnⁿz programlar iτin ShellNew tu■unun ismini ShellNew1 olarak de≡i■tirin.
5) Klavyeden F3 tu■una bas²p di≡er ShellNew'leri de arat²n ve Yeni menⁿsⁿnde istemedi≡iniz programlar²n ShellNew tu■lar²n²n ismini ShellNew1 olarak de≡i■tirin.
Windows'u tekrar ba■latman²za gerek yok; istemedi≡iniz programlar Yeni menⁿsⁿnden silinecek. Bu programlar² geri geri τa≡²rmak iτin ShellNew1'leri tekrar ShellNew yapmak yeterli.